dragon
Registrovani član
- Registracija
- 27-04-2014
- Poruke
- 523
- Reakcije
- 226
- Lokacija
- Spol
Zelena žuna je dugačka 30-36 cm, sa rasponom krila 45-51 cm. Kod oba pola je gornji dio tijela zelen, a donji žućkasto-zelen, sa žutom trticom. Tjeme i pozadina vrata su im crvene boje, a prednji dio glave crn. Mužjak ima traku poput brkova čiji je centar crven, dok je kod ženke crn. Mladi su po čitavom tijelu tačkasti i prugasti.
Živi pretežno u Evropi (oko 75% populacije), dok je manjim dijelom zastupljena i u zapadnoj Aziji. Odsutna je iz Irske, Islanda i sjevernih dijelova Skandinavije. Naseljava otvorene prostore, na ivicama šuma, a gdje je prisutno staro drveće. Često se viđa po pašnjacima, livadama i oranicama. Zelena žuna uglavnom živi u listopadnim šumama, a crna žuna u četinarskim.
Hrani se pretežno mravima iz roda Lasius i Formica, zbog kojih veći dio vremena provodi na tlu, mada takođe nalazi insekte i na drveću. Kljun im je slabiji od ostalih vrsta djetlića, pa mogu da buše samo mekše drvo. Kada provale u mravlja gnijezda, koriste dugi, ljepljivi jezik za skupljanje larvi i odraslih mrava.
Gnijezdi se u velikim dupljama u drveću. Mužjak probija rupu 15 do 30 dana. Koristi hrast, bukvu, vrbu ili voćke, a na sjeveru Evrope topolu. Ženka snese 4-6 bijelih jaja, na kojima leže oba roditelja. Mladi se izlegu nakon 19-20 dana.
Dužina crne žune iznosi 45-47 cm, sa rasponom krila 64-78 cm. Težina tijela je u prosjeku 300-400 g. U potpunosti je crna, osim vrha glave, koji je crven. Kod ženki je crven samo potiljak. Kljun je dugačak 6,3 cm.
Hrani se insektima, posebno larvama koje se nalaze ispod kore drveta. Svojom posebno prilagođenom građom i snažnim vratom neumorno guli koru praveći velika ogoljela mjesta. Zbog svoje veličine i snage može napraviti duboke rupe u samom drvetu. Za koru se drži kratkim nogama i oštrim kandžama, dok joj rep služi da se „usidri“. Dugim jezikom iz šupljina izvlači svoj plijen.
Kada dođe vrijeme za gniježđenje, crna žuna obično bira oboljelo drvo koje ima truljenje srži, ali nekada će duplju napraviti i u potpuno zdravom drvetu. Duplja ima komoru za gnijezdo ispod otvora u koju ženka snese 2-8 jaja. Oba roditelja se smjenjuju tokom inkubacije jaja, a kasnije i ishrane mladih. Mladi su slični roditeljima, ali sa mat perjem i slabije izraženom crvenom krunom, sivog grla i kljuna. Nakon 35 dana napuštaju gnijezdo, ali ostaju kraj roditelja još jednu sedmicu.
Rupe u stablima, nakon gniježđenja žuna, koriste druge vrste ptica i sisara kao dom ili sklonište, te se crna žuna smatra za značajnu vrstu u šumama gdje boravi. Osim što obezbjeđuje dom drugim životinjama, hraneći se insektima koji napadaju drvo, žuna ujedno brine i o zdravlju šumskih stabala.
Crna žuna ima dva načina glasanja. Jedno sačinjava dva puta ponovljena tri kreštava sloga, a drugo je jak kreštavi zov nalik vrisku. Slično vranama, ova ptica je signal da se u šumi nešto dešava, a njen zov nekada mami ostale djetliće koji znatiželjno i u tišini dolaze da osmotre.
Naseljava veći deo Evrope, osim Britanskih ostrva i Islanda. U maloj mjeri je zastupljena na Pirinejskom i Apeninskom poluostrvu. Živi takođe na području Kavkaza i Sibira (odnosno u tajgama). Na istoku se njen areal proteže do sjeverne Kine, Koreje, Kamčatke i sjevernih dijelova Japana. (Wikipedia, Ptice.info)
